BLOG

Brainstormen, de basis

Hannah Van Hoorick

Hannah Van Hoorick

September 22, 2021
Brainstormen, de basis

Brainstormen, de basis nog eens uitgelegd

Wordt het weer eens tijd voor een inspirerende brainstorm? Mooi zo. De kans is groot dat het intussen een tijdje geleden is en dat het je aan de tijd ontbreekt om deze goed voor te bereiden. Daarom help ik je met deze tips en spelregels op weg!

10 tips en spelregels

  1. Start altijd met het benoemen van het doel. Leg deelnemers uit met welke resultaten jullie de brainstorm straks willen afsluiten. Een brainstorm mag dan wel leuk zijn om te doen, het is niet vrijblijvend. Het is geen speeluurtje.
  2. Om de spanning er wat af te halen is het een goed idee om met een ijsbreker te werken. Aan de hand van zo'n opwarming krijg je de groep in de juiste stemming en voorkom je weerstand in een latere fase van de brainstorm.
  3. Reken 2,5 à 3 uur tijd voor een brainstorm. Minder tijd volstaat wellicht niet om de zotste ideeën naar boven te krijgen. Met meer tijd ga je de mensen te veel uitputten en stagneert het geheel naar alle waarschijnlijkheid.
  4. Leg de spelregels en tips aan het begin van een brainstorm uit.
  5. Geen idee is te wild. Wilde ideeën leiden namelijk tot andere manieren van denken. Andere 'frames'. Ga dus helemaal wild, het màg!
  6. Hoe meer, hoe beter. In de eerste fase (divergeren) geldt kwantiteit over kwaliteit. Pin je nog niet meteen vast op een idee. Nadien ga je de beste zaken combineren (convergeren).
  7. Als je ideeën aan het genereren bent, ben je bezig met divergeren. Als je gaat filteren of keuzes maken, ben je aan het convergeren. Beide zijn even belangrijk in het brainstorm proces.
  8. Vervang 'Ja maar' door 'Ja en'. Probeer het maar eens, je zal merken dat dit niet eenvoudig is maar oh zo waardevol.
  9. Probeer eens om zaken in het probleem weg te laten of te vervangen. Door essentiële elementen weg te laten zie je hoe het probleem verandert en evolueert. Een voorbeeld: bij een brainstorm over afvalophaling kan het zinvol zijn het onderwerp eens weg te laten. 'Wat als afvalinzameling helemaal stopt?' Of vervang afval door iets anders, bijvoorbeeld door kleding. 'Hoe kunnen mensen hun kleding scheiden?', 'Hoe ruimen ze hun kleding op?' Gegarandeerd krijg je ook inzichten die bruikbaar zijn voor afvalscheiding.
  10. Tracht de probleemstelling in 'Hoe kun je?' vorm te gieten. Dwing jezelf in oplossingen te denken en niet in problemen. Dwing jezelf om in acties te denken in plaats van observaties. Maak dus gebruik van 'hoe' vragen en niet van 'wat' of 'waarom' vragen. Dit gaat over handelen en nadenken over alle mogelijke interventies.

Technieken om te divergeren zijn de volgende

  1. Brainstormen (reageren op elkaar)
  2. Brainwriting (zoveel mogelijk ideeën opschrijven)
  3. Associaties (verbanden leggen tussen gekende begrippen)
  4. Analyse (mindmapping, brown paper sessions, customer journey mapping)
  5. Systematische aanpak


Technieken om te convergeren zijn de volgende

  1. I love you methode (een hartje kleven op het idee dat je het beste vindt)
  2. COCD-box (selectiemethode om de meest beloftevolle ideeën eruit te halen)
  3. Elevator pitch (een korte, niet te stuiten omschrijving formuleren van het probleem dat je oplost)
  4. Peper en zout (een techniek waarbij je ideeën aanvult gericht op het bedenken van een nieuw product)

De koffiefilter challenge

We ronden af met een originele oefening die je kan uitproberen in je volgende brainstorm. De koffiefilter challenge. Deze oefening is geschikt voor een groep van vier tot zes personen. Neem een aantal koffiefilters bij de hand en denk: 'Dit is geen koffiefilter'. Maar wat is het dan wel? Neem 15 minuten de tijd om ideeën te bedenken en besluit wat het beste idee is. Je mag er maar eentje kiezen! Als er meerdere groepen zijn, kan je de uitkomsten aan elkaar pitchen en zo tot een gezamenlijk besluit komen. Wat is het beste idee en waarom?

Deze oefening gaat niet over de resultaten. Wat telt is de manier waarop deze ideeën zijn ontstaan. Na afloop stel je jezelf de volgende vragen:

  • Kende iemand het resultaat al van te voren?
  • Van wie is het idee afkomstig?
  • Werd er met de koffiefilter gespeeld?

"Ideeën ontstaan tussen ons en de wereld, terwijl we interacteren."